U poplavi različitih filmskih festivala, koji se često “tuku” za iste filmove, ponekad je teško odabrati onaj čiji vas program neće razočarati.
Human Rights Film Festival nije jedan od njih. Festival fokusiran na filmove o ljudskim pravima, koji zajedno organiziraju Udruženje za razvoj kulture (Mochvara) i Multimedijalni institut (MaMa) iz godine u godinu nameće se kao jedan od naših najjačih festivala, s atraktivnim programom koji ne slijedi temu na račun kvalitete, već proširuje spektar ljudskopravaškog diskursa predstavljajući vrhunski nezavisni film, često iz programa najvećih svjetskih festivala poput Cannesa, Berlinala i (njima posebno dragog) Locarna. Ove ga godine otvara izvrstan spoj regionalne i svjetske atrakcije: srednjometražni dokumentarni “Bijeg” Srđana Keče bit će prikazan u terminu s igranim “Camille Claudel 1915” velikog Brune Dumonta, sutra u 19 sati u zagrebačkom kinu Europa.
Izvrsna Juliette Binoche
Dumontov film povijesna je drama o francuskoj kiparici i starijoj sestri pisca Paula Claudela, koju je obitelj od prvih simptoma duševne bolesti do njezine smrti (čak trideset godina poslije!) držala zatočenu u crkvenom sanatoriju. Glavnu junakinju tumači izvrsna Juliette Binoche, a njezine supatnike, najčešće s teškim poremećajima u razvoju, uglavnom naturščici sa stvarnim dijagnozama, što doprinosi jezovitoj neposrednosti tipičnoj za Dumontove radove. Film je nominiran za Zlatnog medvjeda na ovogodišnjem Berlinaleu, a kritičari se odreda slažu da je riječ o jednom od najupečatljivijih filmova ove godine.Kao uvod u “Camille Claudel 1915”, gledat ćemo polusatni Kečin film o tri Romkinje koje se pokušavaju izdići iz životnih okolnosti određenih obiteljskim očekivanjima i društvenom stigmom, a koji je dosad prikazan u programima Sarajeva, DOK Leipziga i Dokufesta. Keča je, inače, velika nada srpskog dokumentarizma, čiji je intimni prvijenac “Pismo ocu” iz 2011. godine imao izuzetan uspjeh u regiji, da bi uslijedili podjednako dobro plasirani “Mirage” i suradnički projekt “The Real Social Network” produciran u Velikoj Britaniji.
Iz Srbije u program HRFF-a dolazi još jedna važna atrakcija: dokumentarni film “Ja kada sam bila klinac, bila sam klinka” Ivane Todorović o njezinoj transrodnoj prijateljici Goci, koja na 39. rođendan u formi stand-upa progovara o svojoj seksualnosti, mladom momku koji je ne poštuje, kćeri koju je odgojila, a koja joj je zapravo nećakinja, životu u homofobnom Beogradu i snovima o selidbi na neko bolje mjesto... Film je prikazan u kratkom natjecateljskom programu Berlinalea, što je samo po sebi izniman uspjeh, a dobio je i nagradu za najbolji balkanski dokumentarac u Prizrenu, kao i niz drugih međunarodnih nagrada.
Laureati Cannesa, Venecije...
Kad govorimo o nagrađivanim filmovima s velikih festivala, HRFF se ove godine može pohvaliti laureatima Venecije (tajvanski “Psi lutalice” sa Zlatnim mišem i posebnom nagradom žirija), Cannesa (“Ilo Ilo” sa Zlatnom kamerom, “Neznanac na jezeru” s Queer lavom i nagradom Un Certain Regard te “Slika koja nedostaje”, također s Un Certain Regard), Locarna (“Povijest moje smrti” sa Zlatnim leopardom i “Sati u muzeju” s nagradom C.I.C.A.E.) i nizom drugih razvikanih pobjednika.
Ipak, nemojte da vam festivalske reference budi jedini kriterij pri odabiru filmova, jer biste mogli propustiti neke od najvećih dragulja festivala, poput naoko neatraktivnog srednjometražnog “Bazena” iz 2011. godine.
Tu je i “Sickfuckpeople”, jedan od najprikazivanijih dokumentaraca ove godine, koji bez mnogo intervencija prikazuje život mladih ruskih beskućnika sprženih drogama iz kućne radinosti, a ističu se i “Čaj ili struja”, “Slušaj me!” i “Više od meda”, odreda filmovi koji su obilježili međunarodnu dokumentarnu sezonu.
O Židovima i Palestincima
Uvodni program HRFF-a počinje već danas u 14 sati u Muzeju suvremene umjetnosti, projekcijom filma “Sati u muzeju” Jema Cohena, a uz filmske premijere, svakog će se dana održavati diskusije, koncerti i drugi popratni programi, najčešće u Močvari ili u dvorani Müller kina Europa.
U toj maloj dvorani u srijedu će se održati i projekcija filma “Naseljenici – Naši novi susjedi s puškama” domaće autorice Barbare Babačić, premijerno predstavljen na Lubirnija film festivalu u Ičićima. Riječ je o debitantskom filmu koji su financijski podržali Grad Rijeka i Hrvatski audiovizualni centar, a koji se bavi vrućom temom židovske okupacije palestinskog dijela Zapadne obale.
Festival traje do 15. prosinca, a ulaz na sva događanja je slobodan!